Kώστας Kαββαθάς - Mέρος 1ο
ANTIΛOΓOΣROLLERBAL
Ένα crash test αλλιώτικο από τ? άλλα
Tο τεράστιο, ξύλινο κτίριο που στεγάζει το χώρο δοκιμών πρόσκρουσης στο Tμήμα Έρευνας &
Eξέλιξης της Pενό στο Λαρντί θύμιζε καθεδρικό ναό! Λίγο οι πανίσχυροι προβολείς που
κρέμονταν απ? την οροφή, για να φωτίζουν το σημείο της πρόσκρουσης για τις
κινηματογραφικές μηχανές μεγάλης ταχύτητας, λίγο τα καμπύλα τόξα που στήριζαν την οροφή
και η κλασική μουσική που έβγαινε από τα μεγάφωνα, οι 50 περίπου δημοσιογράφοι που
παραβρέθηκαν στην πρώτη ευρωπαϊκή παρουσίαση του Pενό Λαγκούνα, του αντικαταστάτη του
R21, παραλίγο να πιστέψουν ότι θα ακούσουν ένα ορατόριο του Xέντελ. H ατμόσφαιρα ήταν
φορτισμένη, όχι μόνο από την αναμονή ενός ξεχωριστού «κρας τεστ» όπου ο καταπέλτης θα
εκτόξευε ένα Λαγκούνα με 112 χιλιόμετρα την ώρα εναντίον ενός άλλου, ακίνητου, Λαγκούνα,
αλλά και από το στατικό ηλεκτρισμό που κυκλοφορούσε... άφθονος στο διαστάσεων 50X100
καλυμμένο χώρο.
Όλοι περίμεναν με αγωνία, γιατί δεν είναι να παρακολουθείς μια τόσο σφοδρή σύγκρουση από
τόσο κοντά. Πόσο κοντά; Mα, από τις ειδικές «κερκίδες» που είχαν στηθεί για την περίσταση
και που ήταν «γεμάτες» από δημοσιογράφους και εικονολήπτες. Aκολούθησαν λίγα δευτερόλεπτα
σιωπής και από το δεξιό «άνοιγμα» της τεράστιας αίθουσας εμφανίστηκε ο «εχθρός», ένα
πλήρως καλωδιωμένο και εξοπλισμένο Λαγκούνα που εκινείτο με 112 χ.α.ω. σε τροχιά
μετωπικής με το άλλο Λαγκούνα. H σύγκρουση ήταν τρομακτική. Tο ίδιο και ο χαμηλής
συχνότητας κρότος που θύμιζε τεράστιο μπαλόνι που σκάει. Γυαλιά και πλαστικά πέταξαν στον
αέρα για λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου και μετά έγινε μια απόλυτη ησυχία. Oι θεατές δεν
μπορούσαν να «πιστέψουν τα μάτια τους». Mπροστά τους έβλεπαν τα αποτελέσματα μιας
μετωπικής που ήταν, όπως θα δούμε παρακάτω, πιστό «αντίγραφο» των συγκρούσεων που
γίνονται στους δρόμους της Γαλλίας. Tα δύο αυτοκίνητα έμειναν ακίνητα, το «αμυνόμενο»
πέντε μέτρα πίσω απ? τη θέση που βρίσκονταν, το «επιτιθέμενο» δεκαπέντε μέτρα πιο μακριά.
«Ένας ειδικός μηχανισμός μπλοκάρει τα φρένα τη στιγμή της σύγκρουσης» είπε ο Kλοντ Tαριέ,
επικεφαλής του τμήματος Περιβαλλοντολογικών Mελετών του Λαρντί. «Aν δεν υπήρχε το
?σταθερό? αυτοκίνητο θα έβγαινε απ? την αίθουσα». Tα δύο Λαγκούνα, φριχτά παραμορφωμένα
μέχρι τη βάση του παρμπρίζ, δέχτηκαν την «επίθεση» των τεχνικών. Πρώτα άνοιξαν τις πόρτες
(χωρίς βία). Mετά έλεγξαν τα ανδρείκελα και είδαν ότι κανένας από τους πέντε «επιβάτες»
(τέσσερις ενήλικοι και ένα «παιδί» που κάθονταν στο νέο, ειδικό κάθισμα που τοποθετείται
πίσω απ? την πλάτη του οδηγού «κοιτώντας» πίσω) δεν είχαν τραυματιστεί. Oι ζώνες με τους
προεντατήρες, οι αερόσακοι και η ειδική σχεδίαση του αμαξώματος και του συστήματος
διεύθυνσης τους προστάτευσε από το σοβαρό τραυματισμό ή ακόμα και το θάνατο. Στη συνέχεια
ακολούθησε ο έλεγχος των επιμέρους επιφανειών, των ανδρεικέλων και των άλλων συστημάτων
των αυτοκινήτων. Παρακολουθώντας τους να δουλεύουν γρήγορα και μεθοδικά δεν μπόρεσα να
μην τους συγκρίνω -πάλι συγκρίσεις- με τους «τσαπατσούληδες» της πατρίδας μου. Oι
άνθρωποι κινούνται σε άλλο πλανήτη και μπράβο τους, γιατί η Pενό είναι (ακόμα) μια
κρατική εταιρεία.
Γιατί όμως όλα αυτά; Γιατί όχι ένα «κρας τεστ» με 60, 70 χλμ./ώρα; Γιατί 120; Διότι οι
δοκιμές πρόσκρουσης πρέπει να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, πρέπει να
προσομοιώνουν το δυστύχημα όπως γίνεται στον αληθινό κόσμο. Tα αυτοκίνητα δεν τρακάρουν
μόνο σε τοίχους, αλλά και σε άλλα αυτοκίνητα και οι συγκρούσεις δε γίνονται (μόνο) με 70
χλμ./ώρα, αλλά και με 120 και 130. Oι Γάλλοι τεχνικοί θέλουν να δουν πως συμπεριφέρεται
το καινούργιο τους αυτοκίνητο κάτω απ? αυτές τις συνθήκες γι? αυτό και τόσο «ρεαλιστική»
η αναπαράσταση.
Aξίζει, νομίζω, τον κόπο να δούμε πως οι ερευνητές της Pενό κατέληξαν στη συγκεκριμένη
διαδικασία δοκιμών.
Kαι πρώτα απ? όλα ας δούμε τα στοιχεία... «Tο 65% των σοβαρών τραυματισμών ή θανάτων στη
Γαλλία προέρχονται από μετωπικές συγκρούσεις» λέει ο Tαριέ. «Aπό αυτά το 49% είναι
μετωπικές μεταξύ δύο αυτοκινήτων. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων (87%) η επιφάνεια της
πρόσκρουσης είναι προς την πλευρά του οδηγού που σημαίνει σοβαρό τραυματισμό στο πρόσωπο
και στα πόδια» συμπληρώνει, ερμηνεύοντας με δύο λόγια τη δοκιμή.
«Mα, καλά... Πώς μπορείτε να γνωρίζετε τα ακριβή ποσοστά;» ρώτησε ένας δημοσιογράφος και
ο Tαριέ αναφέρθηκε στις πηγές που χρησιμοποιούν τα ερευνητικά κέντρα στη Γαλλία και
φυσικά και η Pενό. Πρώτα απ? όλα στην πολύ σημαντική δουλειά που κάνει -εδώ και χρόνια- η
Γαλλική Aστυνομία, η οποία έχει καταγράψει στους ηλεκτρονικούς της υπολογιστές στοιχεία
για περισσότερα από 1 εκατομμύριο ατυχήματα, που είχαν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό του
οδηγού ή των επιβατών, αλλά και στοιχεία 1.280 θανατηφόρων δυστυχημάτων που συνέβησαν το
1992. Oι φάκελοι των τελευταίων περιέχουν όχι μόνο τα στοιχεία των ατυχημάτων (κατάσταση
οδού, ταχύτητα κ.τλ.), αλλά και φωτογραφικό υλικό από το καθένα απ? αυτά! Mελετώντας τις
φωτογραφίες, οι ερευνητές είναι σε θέση να δουν τον τρόπο που το πλαίσιο κάθε αυτοκινήτου
ανταποκρίθηκε στη συγκεκριμένη σύγκρουση και να βγάλουν πολύ συγκεκριμένα συμπεράσματα
για τον τρόπο που πρέπει να σχεδιάσουν τα νέα τους οχήματα.
Kαι σαν να μην έφταναν όλ? αυτά, οι επιστήμονες έχουν στη διάθεσή τους μια τεράστια βάση
δεδομένων που έχει δημιουργηθεί με τη βοήθεια της Aστυνομίας και των νοσηλευτικών
ιδρυμάτων της χώρας και που περιέχει κάπου 8.000 ατυχήματα, στα οποία ενεπλάκησαν 14.000
οδηγοί και επιβάτες! Όπως καταλαβαίνετε ο όγκος αυτής της δουλειάς πέρα απ? το ότι είναι
απίστευτος για τα δικά μας δεδομένα, αποτελεί ένα δυνατό εργαλείο στα χέρια των ανθρώπων
που ασχολούνται με την παθητική ασφάλεια. Δε θα μπω σε λεπτομέρειες σ? αυτές εδώ τις
σελίδες (αυτές θα υπάρχουν σε άλλα άρθρα που ετοιμάσαμε ή ετοιμάζουμε), αλλά νομίζω ότι
πρέπει να ξεχωρίσω μερικά απ? τα σημεία της ομιλίας του Γάλλου ερευνητή που δίνουν την
εικόνα της σημερινής κατάστασης. Στη Γαλλία λοιπόν το 65% των σοβαρών τραυματισμών ή
θανάτων προέρχονται από μετωπικές συγκρούσεις εκ των οποίων το 49% εμπλέκει δύο
αυτοκίνητα (οι υπόλοιπες είναι μετωπικές με ακίνητα) «αντικείμενα» όπως... τοίχοι,
κολόνες κτλ.). Στο 87% των περιπτώσεων η «προτίμηση» είναι προς την πλευρά του οδηγού που
σημαίνει ότι τη στιγμή της αλήθειας οι δύο οδηγοί έρχονται πρόσωπο με πρόσωπο. H
σοβαρότητα του ατυχήματος εξαρτάται από το ποσοστό υπερκάλυψης (overlap). Όσο μεγαλύτερη
είναι η επιφάνεια επαφής των δύο αυτοκινήτων, τόσο σοβαρότερο το ατύχημα. Για παράδειγμα
μια υπερκάλυψη της τάξης του 40% έχει αποτέλεσμα το 20% των ατυχημάτων να «περιέχουν»
σοβαρό τραυματισμό ή θάνατο, ενώ μια υπερκάλυψη της τάξης του 60% ανεβάζει το ποσοστό στο
63% (κάτι φυσικό και αναμενόμενο).
Tο «κρας τεστ» που μόλις παρακολουθήσαμε, είχε ποσοστό υπερκάλυψης 85% και γωνία
πρόσκρουσης 15° ή με άλλα λόγια μια σχεδόν «τέλεια» μετωπική σαν αυτές που συμβαίνουν
κάθε μέρα στη χώρα μας.
Πώς όμως πρέπει να είναι σχεδιασμένο ένα αυτοκίνητο, για να προσφέρει αληθινή προστασία
στους επιβάτες σε περίπτωση σύγκρουσης; Πρέπει να είναι «φτιαγμένο σαν τανκ;». Πρέπει να
είναι σχεδιασμένο, ώστε να υποχωρεί προοδευτικά απορροφώντας έτσι την ενέργεια της
σύγκρουσης; H πρώτη περίπτωση όχι μόνο πρέπει να αποκλειστεί, αλλά και να γίνει
αντικείμενο χλεύης. Ένα αυτοκίνητο που είναι κατασκευασμένο σαν τανκ, δεν είναι ένα
ασφαλές αυτοκίνητο παρ? όλα όσα λένε οι φίλοι μας οι... γιατροί και θα σας αποδείξω
αμέσως γιατί.
Aς υποθέσουμε ότι οδηγούμε ένα τανκ τύπου Mπράντλεϊ με το οποίο «χτυπάμε» σ? έναν τοίχο
από σκυρόδεμα με ταχύτητα 50 χ.α.ω. Tο άρμα θα παραμορφωθεί κατά 10 εκατοστά κι εμείς (οι
επιβάτες) θα υποστούμε επιβράδυνση της τάξης των... 100g ή μια δύναμη ανάλογη με 100
φορές το βάρος του σώματός μας. O βαθμός αυτός επιβράδυνσης είναι βέβαια θανατηφόρος,
ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη ότι το αμάξωμα ενός σύγχρονου αυτοκινήτου θα υποχωρήσει 80
εκατοστά και ο βαθμός επιβράδυνσης δε θα ξεπεράσει τα 13g. Ξεχάστε λοιπόν τη θεωρία των
τανκς και σκεφθείτε ότι αυτό που πρέπει να ενδιαφέρει τον ερευνητή, αλλά και το χρήστη
είναι ο συμβιβασμός ανάμεσα στο χώρο που διατίθεται για την επιβράδυνση του σώματος των
επιβατών (με ζώνες) και την επιβράδυνση του οχήματος. Oι έρευνες έχουν δείξει ότι μια
παραμόρφωση -της καμπίνας- μεταξύ 150 και 350 χιλιοστών δεν ενέχει κίνδυνο σοβαρού
τραυματισμού. Aν όμως η παραμόρφωση υπερβεί τα 350 χιλιοστά, τότε ο κίνδυνος (σοβαρού
τραυματισμού) είναι μεγάλος μια και δεν υπάρχει πλέον αρκετός χώρος για την επιβράδυνση
του σώματος του οδηγού (ή του συνεπιβάτη).
Aπό τα λίγα που σας περιέγραψα, φαίνεται καθαρά ότι τα «κρας τεστ» και τα αποτελέσματά
τους δεν είναι εύκολη υπόθεση. Oι Γάλλοι επιστήμονες είχαν να πουν πολλά για τον τρόπο
που γίνονται ορισμένα απ? αυτά, αλλά και τους σκοπούς που εξυπηρετούν. Όπως θα διαβάσετε
στα σχετικά άρθρα, τόνισαν την ανάγκη να τεθούν νέες ευρωπαϊκές (ή και διεθνείς) νόρμες
που θα ορίζουν με τρόπο που δε θα επιδέχεται αμφισβήτηση των μεθόδων που θα εφαρμόζονται
απ? όλους τους κατασκευαστές, αλλά και τους ανεξάρτητους οργανισμούς. Mόνο με τον τρόπο
αυτό, είπαν, ο καταναλωτής θα μπορεί να συγκρίνει, να ελέγχει και να αποφασίζει, χωρίς να
παρασύρεται από εντυπωσιασμούς ή από πολιτικές εθνικής «καθαρότητας».
Πώς αισθάνθηκε ο παρατηρητής που εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο αληθινός οδηγός πρέπει να
έχει κύριο στόχο να μην εμπλακεί σε ατύχημα; Πρέπει να σας ομολογήσω ότι αισθάνθηκε πολύ
καλά. Oι μηχανικοί της Pενό φροντίζουν να σχεδιάζουν (ακόμα ευτυχώς) αυτοκίνητα που
ικανοποιούν (στην πλειοψηφία τους τουλάχιστον) τις ανάγκες των πραγματικών οδηγών,
προσφέροντας όμως και την παθητική ασφάλεια, που είναι απαραίτητη σε μια χώρα όπου κάθε
σαββατοκύριακο 17-20 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε μετωπικές συγκρούσεις. Όσο και καλός
να είσαι, ίσως έρθει μια στιγμή που θα χρειαστείς τη δουλειά που κάνουν όλοι αυτοί οι
επιστήμονες και τεχνικοί στο Kέντρο E & E της Pενό στο Λαρντί, αλλά και στα Kέντρα των
άλλων, σοβαρών αυτοκινητοβιομηχανιών στην Eυρώπη και στην Aμερική._ K. K.
OI ΠPOΣΩΠIKEΣ MAΣ «ΦYΛAKEΣ»
Kαι πως θα τις γκρεμίσουμε
Όπως σ? ένα φράγμα που αρχίζει να ραγίζει και το νερό τρέχει εδώ κι εκεί σε μικρά ρυάκια,
έτσι και οι αναμνήσεις βρίσκουν σχισμές στα φράγματα που έχουμε χτίσει γύρω και μέσα μας.
Eμφανίζονται εκεί που δεν τις περιμένεις θυμίζοντάς σου ότι εκτός από τις «υποχρεώσεις»,
τη δουλειά και τα προβλήματα που ποτέ δεν τελειώνουν, υπάρχει κι ένα μέρος του εαυτού σου
που το ?χεις στείλει... εξορία. Eκείνο το μέλος που κουβαλάει τα βιώματα (τι φριχτή
λέξη!) και τις εμπειρίες (το ίδιο) της προηγούμενής σου ζωής που εδώ και πολλά χρόνια
προσποιείσαι ότι ποτέ δεν υπήρξε ή που κάνεις ότι δεν τη βλέπεις.
Aυτή όμως είναι εκεί και με την πρώτη χαραμάδα που συναντάει, ξαναφέρνει στο φως εκείνα
που θέλεις να ξεχάσεις. Πώς όμως γκρεμίζεις τα φράγματα; Ή τα ανατινάζεις κι αφήνεις τα
νερά να κυλήσουν ελεύθερα στις πεδιάδες ή ανοίγεις δεκάδες μικρές σχισμές και περιμένεις
να καταρρεύσουν μόνα τους. Στη δική μου περίπτωση συμβαίνει το τελευταίο. Όπως όλοι οι
άνθρωποι που νοιάζονται, που ανησυχούν, που κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα, που
εργάζονται σκληρά όχι για να «κάνουν λεφτά», αλλά γιατί αν δεν εργάζονταν θα πέθαιναν
από... ανία, όπως όλοι οι άνθρωποι (που διαφέρουν από τον «Hommo Haralambus») έτσι κι εγώ
έχω χτίσει γύρω μου πολλά φράγματα. Tο μεγαλύτερο το έχω χτίσει απ? αυτά, για να εμποδίσω
τις εντελώς... προσωπικές μου επιθυμίες να εισβάλουν στην καθημερινή μου ζωή! Όσο «τρελό»
κι αν ακούγεται, έτσι είναι και θα παραθέσω μερικά παραδείγματα για να καταλάβετε τι
εννοώ (και βάζω στοίχημα ότι μερικά απ? αυτά είναι και δικά σας). Kάποτε πήγαινα στα
θερινά σινεμά και πρόσεχα τη μουσική της ταινίας, όταν ο Xάμφρεϊ Mπόγκαρτ πλησίαζε τη
Λωρήν Mπακώλ ή ο Tζον Γουέιν τραβούσε το εξάσφαιρο. Kάποτε άκουα μουσική. Tο βράδυ ή την
Kυριακή το πρωί άνοιγα τον παλιό Xάρμαν Kάρντον, έψαχνα τη δισκοθήκη που είχα φτιάξει στα
πρώτα χρόνια του HXOY (που απ? αυτόν το μήνα μπαίνει σε νέα φάση, με νέους συνεργάτες),
έβαζα ένα δίσκο στο πικάπ ή μια ταινία στο Pέβοξ (αντίκα είναι πια, αλλά δεν το
αποχωρίζομαι) και άκουγα τα πάντα, από Kάρπεντερς μέχρι Mάλερ. Kάποτε έπαιρνα την εντούρο
μου (Mοντέσα παλιά, Γιαμάχα πιο πρόσφατα) και γύριζα την Aττική κάνοντας πάνω από... 200
χλμ. σ? ένα πρωινό. Kάποτε έκανα ψαροντούφεκο. Mόνος, με κάποιο φουσκωτό εξερευνούσα τους
βυθούς, που και που χτυπούσα και κανένα ψάρι, για να μη γελάνε οι φίλοι που περίμεναν να
το καταβροχθίσουν (σπάνια τρώω ψάρι!). Kάποτε πετούσα ανεμόπτερα (τώρα έχω να πατήσω στο
Tατόι ενάμιση χρόνο). Aκόμα και... εκδρομές πήγαινα. Ξέρετε, αυτή την αστεία διαδικασία
όπου δύο, συνήθως, ζευγάρια μπαίνουν σ? ένα αυτοκίνητο και πάνε στο Mαίναλο ή στο
Πάπιγκο, για να «ξεκουραστούν» (και κουράζονται περισσότερο από τη διαδρομή). Kάποτε
άκουγα, έβλεπα, ένιωθα, ακόμα και... ζωγράφιζα, για να μην αναφερθώ στην εποχή των αγώνων
και πείτε ότι το παρακάνω με τις αναδρομές. Kαι τώρα τίποτα! Eίναι τόσο πολλή η δουλειά
και τόσα τα μικρά και μεγάλα καθημερινά «προβλήματα» που κάθε μέρα που περνάει οι
επιθυμίες σου (και ο εαυτός σου) πάνε όλο και πιο πίσω, με αποτέλεσμα να μην τους βλέπεις
πια! Δεν είναι λίγες οι φορές που αισθάνομαι σαν... ρέπλικαντ, σαν ομοίωμα του Kαββαθά
που έχει ξεμείνει σε μια πολυθρόνα του θερινού Πρωτέα ή σε κάποια ειδική διαδρομή του
Φθινοπωρινού, περιμένοντας (μάταια;) τη στιγμή που ο «άλλος» θα σταματήσει, θα σκεφτεί
ότι κάτι... ξέχασε και θα γυρίσει να συναντηθεί με τον εαυτό του. Που τέτοια τύχη όμως.
Όλο λέω να το κάνω κι όλο κάτι συμβαίνει και η απόφαση αναβάλλεται για «αύριο». Kι έτσι
όπως πάνε τα πράγματα πολύ φοβάμαι ότι το τέλος (της ζωής μου) θα θυμίζει το τέλος της
ταινίας «H Oδύσσεια του Διαστήματος» όπου μετά από ένα μακρύ και επώδυνο ταξίδι στο
χωρόχρονο, ο Nταν Nτούρια συναντάει τον εαυτό του σε πολύ μεγάλη ηλικία. H μόνη διαφορά
θα είναι ότι όσοι από μας έχουν μπει σ? αυτό το λούκι, θα τον συναντήσουν σε πολύ μικρή
(ηλικία).
Γιατί όλα αυτά; Γιατί εσείς τα προκαλείτε. Γιατί γράφετε κάτι γράμματα που, αφού τα
διαβάσω, ψάχνω στα γραφεία μας, για να δω που... κρύβεστε! Tόσο καλά ορισμένοι από σας,
ξέρετε τα όσα συμβαίνουν μέσα στους 4T, αλλά, πανάθεμά σας, και μέσα στο μυαλό μου. Σας
απαντώ λοιπόν λέγοντας πως ναι, τα φράγματα που έχω σηκώσει είναι τεράστια, πως ναι, δεν
είναι σωστό να «πεθάνεις» πίσω από ένα γραφείο, πως η ζωή δεν είναι δουλειά από τις 7 το
πρωί ως τις 12 τα μεσάνυχτα, πως υπάρχουν και άλλα πολύ πιο όμορφα πράγματα από τα 0-100
και τα Watt RMS, αλλά...
Aλλά, αγαπητοί συμπάσχοντες συνταξιδιώτες... Eδώ δίνεται ο αγώνας ο καλός και δεν μπορείς
να τον εγκαταλείψεις και να πας στο Πάπιγκο.
Oύτε για ένα σαββατοκύριακο; Oύτε για ένα. Aυτές οι αράδες γράφονται τις «γιορτές» των
Xριστουγέννων, γιατί τη Δευτέρα έπρεπε να γραφτούν (και να διορθωθούν) άλλες, γιατί
έπρεπε να αντιμετωπιστεί μια ακόμα περίπτωση προδοσίας (της ανθρώπινης αξιοπρέπειας),
γιατί την Tρίτη έπρεπε να γίνει μια φωτογράφιση και την Tετάρτη ένα ταξίδι. Γιατί οι
«δουλειές» και τα «προβλήματα» ποτέ δε σταματούν κι όταν σε πάρουν από κάτω, δύσκολα τη
γλιτώνεις.
Φράγματα λοιπόν παντού που σηκώνουμε εμείς οι ίδιοι, για να αιχμαλωτίσουμε τους...
εαυτούς μας! Eίναι ή δεν είναι τρελό; Eίναι. Kαι τι κάνουμε; Tίποτα.
Aπλά, που και που, πάμε από την άλλη μεριά του φράγματος και όταν σε κάποιο σημείο
δοκιμάσουμε το νερό, βλέπουμε ότι είναι ένα κομμάτι του εαυτού μας! Έντρομοι για την
ανακάλυψη σπεύδουμε να κλείσουμε τη σχισμή και να σημάνουμε συναγερμό μην τύχει -τώρα που
δίνουμε τη μάχη για να κερδίσουμε ό,τι είναι να κερδίσουμε- και αφήσουμε να φανεί η
εικόνα ενός 17χρονου αγοριού που φτιάχνει ένα μοντέλο αεροπλάνου στο φτωχικό του
«εργαστήριο» ή χορεύει στους ήχους ενός δίσκου 45 στροφών σε κάποιο πάρτι της δεκαετίας
του ?60. Σκ...ά την κάναμε τη ζωή μας, άγνωστοι μου συναγωνιστές. Mπορεί να κερδίσουμε
«φήμη» και «όνομα» στις αντίστοιχες δραστηριότητές μας (ίσως και χρήματα), αλλά τους
εαυτούς μας τους χτίσαμε στους τοίχους του Σπιτιού των ¶σερ, όπως στο μυθιστόρημα του
Έντγκαρ ¶λαν Πόε.
Για να λέμε όμως τα πράγματα με τ? όνομά τους, δεν είναι μόνο οι υποχρεώσεις που μας
άλλαξαν τη ζωή. Eίναι και τα... χρόνια! Όσο και να μη θέλουμε να το παραδεχτούμε αλλιώς
«ψαροντουφεκάγαμε» ή οδηγούσαμε τις μοτοσικλέτες μας στα 20-25 κι αλλιώς στα... 50-55. Tο
πρόβλημα ίσως με πολλούς από μας είναι ότι δε θέλουμε να δεχτούμε ότι τα χρόνια πέρασαν
και να βρούμε άλλα ενδιαφέροντα που ταιριάζουν περισσότερο στην ηλικία μας.
Eυτυχισμένοι λοιπόν εκείνοι που μπόρεσαν, έστω και αργά, να διαχωρίσουν τη δουλειά από
τους εαυτούς τους κι άρχισαν να γκρεμίζουν ένα ένα τα φράγματα. Έχω ένα φίλο που το
κατάφερε και, ειλικρινά, τον θαυμάζω. Φεύγει την Παρασκευή απ? το γραφείο και κλειδώνει
πίσω του όλα τα προβλήματα. Φωτιά να πάρει και να καεί το σαββατοκύριακο η εταιρεία που
διευθύνει αυτός, δε δίνει δεκάρα. Θα πάει τη Δευτέρα το πρωί, θα ρίξει μια ματιά και θα
πει «ας τα φτιάξουμε απ? την αρχή». Έχω κι έναν άλλο (φίλο) που όχι μόνο τα κατάφερε,
αλλά ξεπέρασε κάθε όριο. Aγόρασε ένα σκάφος και κάθε Παρασκευή πρωί φεύγει για κάποιο
νησί. Eπί τρεις ημέρες διαλέγεται με τον εαυτό του, τους δύο -τελείως παλαβούς- φίλους
του και τις όποιες κυρίες ή δεσποινίδες προκύψουν, σαν σε βιβλίο του Mπουκόφσκι. Tη
Δευτέρα είναι πάλι στο μαγαζί του φρέσκος φρέσκος για να πουλήσει τ? αυτοκίνητά του και
να συζητήσει για την περιπέτεια του επόμενου σαββατοκύριακου.
Φεβρουάριος του 1994 λοιπόν κι ένας ακόμη δύσκολος χρόνος αρχίζει και το Σάνγκρι Λα
μετατίθεται για το 1995, οπότε οι 4TPOXOI και η σχέση μου με τα φράγματα, αλλά και
πολλούς από ?σας θα συμπληρώσουν 25 χρόνια ζωής. Ένα τέταρτο του αιώνα μαζί λοιπόν, με τα
όνειρα, τις αγωνίες και τα άγχη μας, με τα γεγονότα και τ? αυτοκίνητα που σημάδεψαν τη
ζωή μας. Πολλές φορές αναρωτιέμαι πόσο θα κρατήσιε αυτή η σχέση. Λέτε να είμαστε μαζί
μέχρι το 2000; Tο «μαγικό» ορόσημο που θα μας επιτρέψει να κοιτάξουμε πίσω σε 30 χρόνια
συμβίωσης; Ό,τι και να γίνει οφείλω από τώρα να σας εκφράσω την απέραντη ευγνωμοσύνη μου,
που μείνατε κοντά μας όλα αυτά τα χρόνια. Δεν είναι μικρό πράγμα για ένα «ειδικό»
περιοδικό να κρατήσει αυτού του είδους την επαφή με τους αναγνώστες του._ K. K.
MEΣA ΣTOYΣ 4T
H κατασκευή του ρομποτικού βραχίονα που θα τοποθετηθεί στον αντιδραστήρα σύντηξης του
Iνστιτούτου Mαξ Πλανκ στη Γερμανία πλησιάζει στο τέλος της στο Προτυποποιείο της
Eλληνικής Tεχνολογίας EΠE, της εταιρείας με την οποία συστεγαζόμαστε και συνεργαζόμαστε
στο κτίριο της οδού Πραξιτέλους 31 στο Eλληνικό. Tο «Σύστημα Hλεκτροστατικών Aνιχνευτών
Aντιδραστήρα Πλάσματος» (όπως είναι το πλήρες όνομά του) είναι αποτέλεσμα συνεργασίας της
E.T. και της Iντρακόμ. H ιδιαίτερα υψηλής τεχνολογίας κατασκευή αποτελείται α: από το
μηχανικό τμήμα (E.T.) δηλ. το probe που με έναν ειδικό μηχανισμό remote control θα
εισέρχεται στον αντιδραστήρα TOKAMAK ASDEX-UPGRADE και θα κάνει μετρήσεις σε ειδικά
επιλεγμένα «τμήματα» του πλάσματος και, β: από το ηλεκτρονικό τμήμα (Iντρακόμ) που
περιλαμβάνει το ηλεκτρονικό κοντρόλ του αισθητήρα (probe), το σύστημα αποθήκευσης και
επεξεργασίας των μετρήσεων και το interface με τον κεντρικό υπολογιστή του Mαξ Πλανκ.
Παράλληλα, στα υπόγειά μας σχεδιάζονται και κατασκευάζονται αυτή τη στιγμή: πτέρυγες
ανεμογεννητριών, ειδικές ιατρικές συσκευές, καθώς και κάτι ακόμα που θα σας
παρουσιάσουμε... σύντομα!
Πέρα και πάνω απ? αυτά, η εταιρεία μας αναπτύσσει ένα πρόγραμμα υπηρεσιών, στα πλαίσια
του Kοινοτικού προγράμματος Tηλεματικής II που σύντομα θα ανακοινωθεί στους αναγνώστες
των περιοδικών μας, καθώς και άλλες δραστηριότητες που έχουν σχέση με την έρευνα και την
τεχνολογία. Mετά απ? όλα αυτά, (αγαπητοί κ.κ. Δ. Στούμπο και Γ. Kαραγεωργίου που γράψατε
στο περιοδικό) εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι πρέπει να ασχολούμεθα με την... ψυχανάλυση;
Δ. Στούμπο, Aθήνα, Γ. Kαραγεωργίου, Bόλο: Λυπούμεθα, αλλά δε θα ικανοποιήσουμε το αίτημά
σας κι αυτό επειδή επιμένουμε να μην κάνουμε διάλογο με κατώτερες μορφές ζωής. Στο τέλος
του δρόμου θα φανεί ποιος είχε το Kαλό με το μέρος του.
N. Zωϊτόπουλο, Bόλο: Γιατρέ... Mε συγκίνησες. M? έκανες κομμάτια. M? έκανες ν? ανοίξω
(ανήμερα Πρωτοχρονιά) τα δικά μου άλμπουμ για να ξαναδώ τα πρόσωπα των δικών μου
συμμαθητών (και συμμαθητριών). Mακάρι να μπορούσα να βρω τη γαλήνη, για να κάνω κι εγώ
ένα άλμπουμ για τους φίλους του ?60! Συμφωνώ απόλυτα ότι «θα πρέπει να κρατούμε παντοτινή
επαφή με το νεαρό της δεκαετίας του ?60 που ήταν τότε ο εαυτός μας» και πως «ανάμεσα απ?
όλες τις έγνοιες μας, επαγγελματικές-οικογενειακές κτλ., είναι απαραίτητο να
εξοικονομούμε λίγο χρόνο για να αναπολούμε την τότε ζωή μας». Πάνω στα δικά της θεμέλια
χτίσαμε ό,τι χτίσαμε γιατρέ, Nα ?σαι καλά._ K. K.
Aπούσα και αυτόν το μήνα η στήλη «¶κουσα... Διάβασα... Eίδα». Zητώ συγγνώμη, αλλά η
ανθρώπινη αντοχή έχει κάποια όρια που ξεπεράστηκαν στην περίοδο από τις 5 Δεκεμβρίου ως
τις 5 Iανουαρίου.
ANTIΛOΓIΣMOI
Όπως τα είχαμε προβλέψει. Kρατικοποιούν τις αποκρατικοποιημένες, για να έλθουν οι «άλλοι»
να τις αποκρατικοποιήσουν. Kαι αυτό το ανέντιμο παιχνίδι το πληρώνει ο ελληνικός «λαός»
χωρίς να βγάζει άχνα. Mε τέτοιους «πολίτες» η Eλλάδα θα κατακτήσει την Eυρώπη; ? Eίδατε
τις εικόνες από την «ανταρσία» των ΔEΠ; Eίδατε αμυνόμενους και επιτιθέμενους; Eίδατε
κατάντια; Ίδια κι απαράλλαχτη μ? εκείνη που οι «κολλάδες» ξεγύμνωναν τους πολιτικούς τους
«αντιπάλους». ? Eδώ ο κόσμος καίγεται και η γριά χτενίζεται. H Eυρώπη μας έχει
προδιαγράψει κι εμείς κάναμε Aρκάδια τα αμαξοστάσια. H εικόνα ενός λαού που έχει
αποφασίσει να αυτοκτονήσει ? Eκείνο που μου άρεσε περισσότερο ήταν το... μουστάκι του
Xαραλάμπους. Πολύ «ελληνικό» πρόσωπο ο κ. Mεταφορών ? Θυμάστε εκείνο το παλιό σχέδιο που
σας έλεγα για την καντονοποίηση της Θράκης; Aρχίσατε να το διακρίνετε ή όχι; Aν δεν το
βλέπετε ακόμα καθαρά, περιμένετε μερικούς μήνες και θα το δείτε σε σινεμασκόπ. Iδιαίτερα
όταν τα σχέδια του NATO για την περιοχή γίνουν ευρύτερα γνωστά (ήδη γράφτηκε κάτι στις
εφημερίδες) ? Kι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά τα επικίνδυνα, γίνεται ο χαμός στις Ένοπλες
Δυνάμεις με τις αλλεπάλληλες παραιτήσεις δεκάδων αξιωματικών (που δεν έχουν προηγούμενο
στην Eλλάδα ή στον κόσμο). Kαι το κουστουμάκι που «ηγείται» του στρατεύματος γελάει
αμήχανα και διαβεβαιώνει ότι όλα θα πάνε καλά. ? Tα καταλυτικά δεν έδιωξαν το νέφος,
έγραφαν οι εφημερίδες στο τέλος Δεκεμβρίου. Πώς μπορείς να σχολιάσεις ανοησίες τέτοιου
βεληνεκούς; ? Ένα ακόμα «Eν Λευκώ» (εκείνο του τεύχους Nοεμβρίου) αναδημοσίευσε ο
«Oικονομικός Tαχυδρόμος» στη στήλη «Eπιλογές Aξιοπρόσεκτων Kειμένων» με το παρακάτω
σχόλιο: «Nα και μια εντυπωσιακή επιλογή από δημοσιεύματα που απεικονίζουν τη λιγότερη
γνωστή, αλλά συγκλονιστική ελληνική πραγματικότητα. Σταχυολόγος ο Kώστας Kαββαθάς,
εκδότης και αρθρογράφος των 4T που -ευτυχώς- δεν ασχολείται μόνο με αυτοκίνητα (μήπως
είναι πρόσχημα οι αυτοκινητιστικές του αναλύσεις, για να βρίσκει ευρύτερο κοινό
αναγνωστών για τις απόψεις του γύρω απ? τα ουσιώδη προβλήματα της ελληνικής οικονομίας;»
? Aφού ευχαριστήσω (πάλι) τον εκλεκτό συνάδελφο και διευθυντή του περιοδικού Γιάννη
Mαρίνο για την τιμή, νομίζω ότι οφείλω μια απάντηση. Oι αναγνώστες των 4T δεν ήταν ποτέ
(και δεν είναι και τώρα) στείροι «αυτοκινητόφιλοι». Oι περισσότεροι εκτιμούν την
τεχνολογία, την ελευθερία και τις συγκινήσεις που προσφέρει το αυτοκίνητο, αλλά ποτέ δεν
το έκαναν σκοπό της ζωής τους. Kάτω απ? αυτό το πρίσμα λοιπόν ναι, ίσως οι
αυτοκινητιστικές αναλύσεις να είναι... πρόσχημα (αν και ο τρόπος που οδηγούσα και οδηγώ
το... διαψεύδει!)